Nowy numer „Naszych Korzeni” jest już do kupienia w muzealnym sklepiku
„Palce umarlaka” w płockim Jarze Pisencja, miejsca kultu pogańskiego i prawdopodobnie ofiary z ludzi, składane przed wiekami w Płońsku – m.in o tym słuchaliśmy podczas wtorkowej promocji najnowszego numeru „Naszych Korzeni”, półrocznika Muzeum Mazowieckiego w, poświęconego historii i przyrodzie.
O tym, co zawiera 23. już numer pisma, opowiedział tradycyjnie jego redaktor naczelny – Tomasz Kordala. „NK” otwiera artykuł o wspomnianych, tajemniczo brzmiących „palcach umarlaka”, czyli niejadalnych grzybach, które występują w Jarze Pisencja. Napisał o nich Sławomir Gajewski. To niepokojący wygląd grzybów przyczynił się do tak oryginalnej nazwy. W końcowej fazie rozwoju mają wydłużony kształt i ciemną, wręcz czarną barwę, do tego rosną w skupiskach przypominając wystające z ziemii palce.
Jeden z artykułów, autorstwa Tomasza Kordali, poświęcony jest lokacji wczesnośredniowiecznego cmentarzyska z grobami w obudowach kamiennych w Staroźrebach. Autor tłumaczył, że cmentarz wcześniej lokalizowany był w miejscu obecnego rynku. Jednak w 2014 r., podczas prac archeologicznych, prowadzonych przez badaczy z Muzeum Mazowieckiego, okazało się, że w tym miejscu po średniowiecznym cmentarzysku nie było śladu. – Taka nekropolia musiała istnieć, świadczyły o tym zabytki – podkreślał Kordala. Dopiero podczas kwerend w archiwach Towarzystwa Naukowego Płockiego oraz Państwowego Muzeum Archeologicznego w Warszawie, zostały skorygowane dotychczasowe ustalenia co do lokacji cmentarzyska.
W „Naszych Korzeniach” znalazły się także artykuły dotyczące m.in.: Ignacego Hincza (1767-1847 – uczestnika walk o niepodległość Polski i znakomitego budowniczego; ks. Józefa Sobocińskiego, który „śmierci się nie lękał”, został zamęczony w hitlerowskim obozie w Działdowie w 1941 r. Można przeczytać o losach braci Zygmunta i Wacława Kolczyńskich, pochodzących z podpłockich Gmur, którzy pływali na kutrach gdyńskiej spółki „Dalmor”. Choć każdy z nich pływał na innym kutrze, na obu doszło do buntów. Bracia w 1954 r. uciekli do Wielkiej Brytanii.
Wiele ciekawych informacji na temat przełomowych odkryć archeologicznych w Płońsku przedstawił z kolei gość wtorkowego spotkania – archeolog Marek Gierlach, który od ok. 20 lat bada przeszłość Płońska. Opowiadał o odkrytych tam pozostałościach m.in. chaty z palisadą, która była prawdopodobnie miejscem kultu pogańskiego. Znalezione zostały tam ślady palenisk oraz ludzkie szczątki wskazujące na to, że mogły to być celowo poświęcone ofiary.
Prelegent pokazywał zdjęcia ciekawie ułożonego, kamiennego bruku z fragmentem rynsztoka oraz drewniane pozostałości po dawnej konstrukcji, która mogła być jednym z pierwszych ratuszów. Badacz w swoim wykładzie podkreślał jak ważna w całym przedsięwzięciu była analiza dendrologiczna znalezionych obiektów, która pozwoliła dokładnie określić ich daty.
Wszystkim uczestnikom spotkania dziękujemy za liczne przybycie. Tym, którzy nie mogli być tego dnia podpowiadamy, że 23. numer „Naszych Korzeni” jest do kupienia w muzealnym sklepiku, w kamienicy przy ul. Tumskiej 8.
