Agrarny, kosmogoniczny, inicjacyjny – taki charakter ma obrzęd, w którym, jako pierwsi etnografowie, wzięli udział Magdalena Lica-Kaczan i Grzegorz Piaskowski z Muzeum Mazowieckiego w Płocku.
W trakcie obserwacji uczestniczącej został wykonany fotoreportaż. Nie wybrali się w tym celu do puszczy amazońskiej czy na andamański Sentinel, a na Mazowsze łowickie.
Pomimo, że „chodzenie za polem” występuje powszechnie w księżackich wsiach, mało kto o nim wie, zaś osoby, które o nim słyszały, uznają to wydarzenie za tajemnicze i hermetyczne. Dla etnografów jest to zjawisko fascynujące, gdyż odzwierciedla archetypiczne treści kultury w wyjątkowo wyraźny sposób.
Otóż mamy tu chłopców, którzy idą „za polem” w noc po raz pierwszy. Gdy przejdą całość i sprostają wymaganym zadaniom staną się członkami męskiej społeczności. Mamy tu zatem klasyczny scenariusz inicjacyjny znany wszystkim tradycyjnym kulturom świata. Ale trasa uczestników tej procesji wiedzie dokładnie wzdłuż granic pól danej wsi, niezależnie od przeszkód terenowych. Grupa zatrzymuje się przy czterech kopcach i w tym miejscu, w tych czterech symbolicznych stronach świata, odbywają się ceremonie z udziałem wody i wierzbowych witek. To wątek kosmogoniczny – odtwarzanie, odnawianie kosmosu z jego określonymi granicami. Obejście pól wynika też z agrarnej troski o zbiory – ma ono zapewnić bezpieczeństwo plonów i urodzaj.
Składająca się z 25 opisanych fotografii wystawa to wizualny zapis nocnego obrzędu punkt po punkcie. Można ją oglądać w Spichlerzu od 14 do 23 marca. Zapraszamy!
